Αληδάκης ,

  1. Ψηφιακό τεκμήριο
  2. Προσωπογραφικό και τοπωνυμικό αρχείο (15ος-19ος αι.)
  3. Γεγονός: Το τραγούδι του Αληδάκη
    Τύπος γεγονότος: Έργο/Εργογραφία

    Γεγονός: Θανάτωση του Αληδάκη από τους Σφακιανούς
    Τύπος γεγονότος: Συμβάν/γεγονός
    Τόπος γεγονότος: Αποκόρωνας
    Χρονολογία γεγονότος: 1775

    Γεγονός: Δράση του Αληδάκη εναντίον των Σφακιανών
    Τύπος γεγονότος: Συμβάν/γεγονός
    Τόπος γεγονότος: Σφακιά.

    Γεγονός: Επιχείρηση των Σφακιανών εναντίον του Αληδάκη
    Τύπος γεγονότος: Συμβάν/γεγονός
    Τόπος γεγονότος: Αποκόρωνας
    Χρονολογία γεγονότος: 1775

    Γεγονός: Τοπάρχης
    Τύπος γεγονότος: Επαγγελματική ιδιότητα
    Τόπος γεγονότος: Αποκόρωνας
  4. Παραπομπή: Το τραγούδι του Αληδάκη. Κρητικαί ρίμαι. Τα τραγούδια Δασκαλογιάννη και Αληδάκη
    Σελίδα αναφοράς: 39-55
  5. Αληδάκης ,
  6. Υπό Εμμ. Βαρδίδη (Κρητικαί "Ρίμαι", εν Αθήναις 1888 σ. 39-55) εκδίδεται το "Τραγούδι του Αληδάκη" εκ στ. 528, πραγματευόμενον την υπό των Σφακιανών εξόντωσιν του ισχυρού Τούρκου Αληδάκη. Τα εν αυτώ εκτιθέμενα γεγονότα έχουσιν ως εξής εν περιλήψει: Ο ποιητής, αφ΄ ου εν αρχή θρηνεί την τύχην της Κρήτης περιπεσούσης από της φραγκικής δουλείας εις την έτι χείρονα τουρκικήν (στ. 1-34) και εκθέτει εν συντομία τα κατά την προηγηθείσαν επανάστασιν του Δασκαλογιάννη [1770] και την εκ ταύτης ερήμωσιν των Σφακίων (στ. 35-118), ήτις έρριψε τους Σφακιανούς εις την εσχάτην ένδειαν και ηνάγκαζεν αυτούς να τρέπωνται εις αγροζημίας και διαρπαγάς εις βάρος των πλησιοχώρων (στο. 119-138), λέγει ότι εκ των διαρπαγών τούτων εζημιούτο προ παντός ο ισχυρός τοπάρχης του Αποκόρωνα Τούρκος Αληδάκης, όστις είχε μεγάλα ποίμνια, ποιμνιοβοσκάς, κτήματα κλπ. (στ. 139-155), διά τούτο δε και κατεδίωκεν απηνώς δια των ανθρώπων του τους Σφακιανούς πάντοτε (στ. 156-166). Ούτως συνέλαβε ποτέ ολόκληρον το ποίμνιον του Σφακιανού παπα- Σήφη, ούτος δ΄ εις εκδίκησιν διήρπασε το παρά τον Καλλικράτη μητάτον του Αληδάκη (στ. 167-178). Ο Αληδάκης τότε απεφάσισε να οργανώση εκστρατείαν κατά των Σφακιανών προς τελείαν εξόντωσιν αυτών, τέσσερα έτη μετά την συντριβήν της επί Δασκαλογάννη επαναστάσεως των [ήτοι περί το 1774-5], προς τούτο δ΄ εξώπλιζεν άνδρας και συνέλεγε πολεμοφόδια εν των πύργω του (στ. 179-196). Διά τούτο και οι Σφακιανοί, προς αποτροπήν του απειλούντος αυτοίς κινδύνου τούτου και απαλλαγήν των από των πιέσεων, αποφασίζουν ν΄ αναλάβουν κατ΄ αυτού του αγώνα (στ. 197-204). Συγκροτούν λοιπόν γενικήν συνάθροισιν εις το χωρίον Ασκύφου, εις ην προσέρχονται πανταχόθεν πολλοί, έτι δε και γυναίκες (στ. 197-236). Κατα την συνάθροισιν ομιλεί ο προκαλέσας ταύτην Μανούσακας, όστις προτείνει να εκστρατεύσωσι κατά του Αληδάκη εις Μπρόσνερο, διότι άλλους θα λάβη ούτος τον καιρόν να εκτεθή, ως σχεδιάζει, εναντίον των, αποκλείει δε την υπέρ του Αληδάκη ανάμιξιν των άλλων Τούρκων και του σουλτάνου (στ. 237-264). Την πρότασιν του Μανούσακα επικρατεί και ο παπά - Σήφης, ενισχυόμενος και εκ προφητικού ονείρου του (στ. 165-290), συμφωνούσι δε και οι λοιποί (στ. 291-298). Εις την εκστρατείαν προθυμοποιούνται να λάβουν μέρος και αι γυναίκες (στ. 299-312). Οι Σφακιανοί εκκινούν και φθάνουν προ του πύργου του Αληδάκη εις Μπρόσνερο, όπερ πρικυκλώνουν (στ. 313-325). Δύο καλοί σκοπευταί ενεδρεύουν διά να πυροβολήσουν τον Αληδάκην, αποτυγχάνουν όμως ένεκα αφλογιστίας των όπλων των (στ. 325-342). Ο Αληδάκης αντιλαμβάνεται τούτους και τότε οι Σφακιανοί επιχειρούν γενικήν έφοδον κατά του πύργου, προ της οποίας πανικοβάλλονται οι εν Μπροσνέρω Τούρκοι, αλλ΄ ουδ΄ οι άλλοι Τούρκοι του Αποκόρωνα αποφασίζουν να επέμβωσιν υπέρ αυτού (στ. 343-376). Ούτως εντός της πρωΐας ο Αληδάκης εξωντώθη μετά πάντων των εν τω πύργω ανθρώπου του, μετά γενναίαν όμως αντίστασιν (στ. 377-396). Οι Σφακιανοί εισελθόντες αφαιρέσαντες τα πάντα (στ. 397-426). Ταύτα μετέφεραν και συνεκέντρωσαν εις Ασκύφου, ένθα διενεμήθησαν αυτά, των αρχηγών λαβόντων διπλήν μερίδα (στ. 427-443). Η χήρα του Αληδάκη, θρηνούσα των απώλειαν του συζύγου της, παραγγέλλει εις τον μικρόν υιόν της να μη έλθη ούτε εις προστριβάς με τους Σφακιανούς (στ. 444-452). Αλλά και οι Σφακιανοί έσχον απωλείας περί τους 20 άνδρας και 2 γυναίκας, οίτινες πάντες αναφέρονται ονομαστί (στ. 453-474). Μετά την διανομήν των λαφύρων οι Σφακιανοί επιδίδονται εις ευωχίαν προς πανηγυρισμόν της νίκης (στ. 475-484). Εν τέλει του τραγουδιού (στ. 485-528) ο ποιητής ανακεφαλαιών τα ιστορηθέντα πειράται να δικαιολογήση την επιχείρησιν των Σφακιανών ένεκα των καταδρομών, ας υφίσταντο εκ μέρους του Αληδάκη. Σημειωτέον ότι ο Αληδάκης ενιαχού του ποιήματος (στ. 170, 367, 393, 513) αναφέρεται και δια του μικρού του ονόματος "Μπραΐμ αγάς".